TRANSKRYPCJA PODCASTU DLA TYCH CO WOLĄ CZYTAĆ NIŻ SŁUCHAĆ.

W poprzednim odcinku Pożyczkowskazu omówiłem katalog najważniejszych zabezpieczeń pożyczek unijnych. Dla przypomnienia są to:

1. poręczenie wekslowe osoby fizycznej bądź prawnej.
2. Hipoteka wraz z cesją praw z tytułu ubezpieczenia nieruchomości.
3. Zastaw rejestrowy na rzeczach ruchomych wraz z cesją praw z tytułu ich ubezpieczenia.
4. Przewłaszczenie na zabezpieczenie na rzeczach ruchomych wraz z cesją praw z tytułu ich ubezpieczenia.
5. Zastaw na środkach pieniężnych na rachunku bankowym, ewentualnie papierach wartościowych wraz z ich blokadą i pełnomocnictwem do rachunku.
6. Gwarancja bankowa.
7. Gwarancja firmy ubezpieczeniowej.
8. Cesja należności z tytułu sprzedaży towarów bądź usług.

Jeśli ktoś nie miał okazji wysłuchać mojego wcześniejszego odcinka, zapraszam, żeby to uczynił, a teraz omówię zasady ogólne dotyczące zabezpieczeń.

Instytucja Pożyczkowa może odstąpić od oceny wniosku o udzielenie pożyczki, jeśli nie zostanie przedstawiona przez przedsiębiorcę propozycja zabezpieczenia pożyczki, które może zostać zaakceptowane. Dlatego nie ma sensu składanie wniosku bez wcześniejszego zastanowienia się, co można by zaproponować na zabezpieczenie w świetle zasad, o których wcześniej mówiłem i dotyczących wymaganych wartości zabezpieczenia i pokrycia nim wnioskowanej pożyczki. Zostawienie pustego miejsca dotyczącego zabezpieczeń we wniosku mija się z celem. Taki wniosek zostanie odrzucony i nie zostanie poddany analizie. 

Na etapie oceny wniosku Fundusz Pożyczkowy może wymagać przedstawienia dokumentów umożliwiających ocenę wartości proponowanego zabezpieczenia. Z reguły są to polisy ubezpieczeniowe, wyceny dokonane przez rzeczoznawców lub faktury zakupu. Jeśli analiza dokumentacji wykaże, że wnioskodawca posiada zdolność do obsługi długu i spełnia wszystkie pozostałe warunki do uzyskania pożyczki, ale zabezpieczenie jest niewystarczające, to instytucja wezwie do przedstawienia zabezpieczenia dodatkowego. Wówczas wnioskodawca ma 2 możliwości. Jeśli posiada składnik majątku, który mógłby dołożyć jako zabezpieczenie, to przedstawia informacje na jego temat z określeniem jego wartości, ewentualnie może poprosić o zmniejszenie kwoty finansowania. Wówczas musi pojawić się udział własny w kwocie inwestycji albo na przykład dokonać mniejszych zakupów środków obrotowych. 

Bardzo istotna rzecz, na którą chciałbym zwrócić szczególną uwagę i bardzo wyraźnie ją podkreślić, to konieczność ustanowienia zabezpieczenia już przed uruchomieniem pożyczki. Ze względu na konstrukcję tego typu produktów i zasad ich rozliczania nie ma możliwości, by zabezpieczenie stanowiła rzecz, która dopiero zostanie kupiona ze środków pochodzących z pożyczki. Przykładowo, jeśli przedmiotem finansowania jest zakup maszyny, to nie ma możliwości, aby ustanowić zabezpieczenie na niej dopiero po zakupie. Instytucja pożyczkowa dokona uruchomienia pożyczki dopiero wówczas, gdy zabezpieczenia zostaną ustanowione.

Pewną formą odstępstwa od tej zasady jest dokonanie zakupu danej rzeczy z własnych środków, a następnie dokonanie na niej zabezpieczenia, na przykład zastawu czy przewłaszczenia i uruchomienie pożyczki celem zrefinansowania kosztów poniesionych osobiście. Następnie spłata następuje zgodnie z harmonogram. Nie można jednak tego zakupu dokonać w dowolnym momencie całej operacji. Instytucja pożyczkowa musi być poinformowana już na etapie wnioskowania. Trzeba o tym napisać we wniosku w dokumentacji składanej do podjęcia decyzji. Prawidłowy przebieg wygląda następująco:

składamy kompletny wniosek z załącznikami do analizy przez fundusz pożyczkowy, ale we wniosku dopisujemy informacje o tym, że zabezpieczeniem ma być kupowana przez nas rzecz. Po podjęciu decyzji podpisujemy umowę pożyczkową, następnie z własnych środków dokonujemy zakupu przedmiotu pożyczki. W kolejnym kroku dokonujemy na niej zastawu czy innej formy zabezpieczenia, a następnie składamy wniosek o uruchomienie pożyczki. Środki z pożyczki trafiają na konto wnioskodawcy, a przedsiębiorca rozpoczyna spłatę rat. Zgodnie z ustalonym harmonogramem. Tak jak wynika z przedstawionej sekwencji kroków, w momencie składania wniosku czy nawet podpisywania umowy z funduszem nie możemy być właścicielem rzeczy, która ma stanowić zabezpieczenie. Możemy ją kupić dopiero po podpisaniu umowy. W przeciwnym wypadku, czyli jeśli jesteśmy właścicielem sprzętu już jakiś czas, to transakcja nie dojdzie do skutku, ponieważ będzie to klasyczne refinansowanie wcześniej zakupionych środków. A taki cel jest niezgodny z regulaminem. Nie jest to niestety forma dostępna dla wszystkich pożyczkobiorców, a jedynie dla tych, którzy mogą pozwolić sobie na wyciągnięcie pieniędzy z obrotu na kilka dni lub skorzystanie z własnych oszczędności do czasu uruchomienia pożyczki.

Inną formą odstępstwa od zasady ustanowienia zabezpieczenia przed uruchomieniem pożyczki jest skorzystanie z poręczenia funduszu poręczeniowego. One z reguły dopuszczają możliwość udzielenia przez siebie poręczenia przed ustanowieniem zabezpieczenia na swoją rzecz. Wówczas kroki powinny wyglądać następująco. We wniosku pożyczkowym wpisujemy, że zabezpieczeniem transakcji będzie poręczenie funduszu poręczeniowego. Po przeprowadzeniu analizy i wyrażeniu zgody na pożyczkę stosowne dokumenty trafiają do funduszu poręczeniowego, który wyraża swoją zgodę na udzielenie poręczenia. Następnie następuje podpisanie umowy pożyczkowej i poręczeniowej i pieniądze z pożyczki trafiają na konto pożyczkobiorcy, który kupuje na przykład maszynę, która jest przedmiotem wniosku. Następnie na tej maszynie zostanie ustanowione zabezpieczenie na rzecz funduszu poręczeniowego. Jak widać w tym przypadku fundusz pożyczkowy otrzyma należne mu zabezpieczenie przed uruchomieniem pożyczki, a fundusz poręczeniowy z tytułu udzielonego przez siebie poręczenia początkowo nie będzie posiadał żadnego zabezpieczenia. Oczywiście tego typu operacja nie jest możliwa dla wszystkich. Wnioskodawca musi posiadać stabilną sytuację finansową i wykazać się wiarygodnością wobec instytucji. Dodatkowo fundusz poręczeniowy z tytułu udzielonego przez siebie poręczenia naliczy prowizję.

Bez względu na wszystko i z której drogi zabezpieczenia na kupowanym sprzęcie skorzystamy, trzeba mieć świadomość, że nie będzie mogło to być jedyne zabezpieczenie. Po pierwsze fundusz pożyczkowy wymaga krotności zabezpieczenia w stosunku do kwoty udzielonej pożyczki, a po drugie fundusze poręczeniowe zabezpieczają z reguły do 80% kwoty pożyczki, więc pozostałe 20% należy zabezpieczyć w innej formie. 

Kolejną istotną kwestią jest to, że wartość zabezpieczenia musi być odpowiednia już przed uruchomieniem pożyczki. Dlatego na przykład w przypadku pożyczki zabezpieczonej hipotecznie na nieruchomości nie jest istotna wartość przyszła tej nieruchomości po zakończeniu budowy. Jeśli więc posiadamy działkę, na której chcemy wybudować halę za środki pochodzące z pożyczki. To wartość tej działki musi już w momencie podpisywania umowy pożyczki wynosić odpowiednio więcej niż kwota tej pożyczki. Jeśli więc wartość działki wynosi aktualnie 300.000 zł, to maksymalna kwota pożyczki, o jaką możemy ubiegać się na 5 lat, wynosi 200.000 zł. Nawet jeśli hipotetycznie po zakończeniu inwestycji wartość nieruchomości wzrośnie do miliona złotych, po prostu liczy się tu i teraz.

Podsumowanie kwestii związanych z zabezpieczeniem pożyczki unijnej. 

Akceptując zaproponowane przez wnioskodawcę zabezpieczenie pożyczki. Instytucja pożyczkowa uwzględni przede wszystkim czynniki związane z oceną ryzyka finansowego, konkretnej pożyczki i wysokością, okresem trwania, stabilnością biznesu, branżą, wartością zaproponowanego przedmiotu, zabezpieczenia i jego zbywalność. Ta sama maszyna może być wystarczająca jako zabezpieczenie w przypadku jednego wnioskodawcy, ale może być niewystarczająca w innych przypadkach. Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie.

W przypadku zabezpieczenia w formie weksla wraz z deklaracją wekslową poręczonego przez osobę lub osoby fizyczne brane pod uwagę są przede wszystkim dochody, ich wielkość, źródło i ich majątek oraz zaciągnięte zobowiązania. W przypadku poręczenia przez osobę/osoby prawne aktualna sytuacja ekonomiczna jest brana pod uwagę i również analizowana. 

Instytucja pożyczkowa ma prawo wymagać dokumentów potwierdzających stan prawny oraz faktyczny proponowanego przedmiotu zabezpieczenia oraz dokumentów potwierdzających jego wartość. Koszty przedłożenia tego typu dokumentów zawsze obciążają wnioskodawcę.

Pożyczkodawca zawsze zastrzega sobie prawo do niezaakceptowania zaproponowanego zabezpieczenia oraz dokumentów opisujących wartość przedmiotu zabezpieczenia. 

Nieruchomość bądź nieruchomości przyjmowane na zabezpieczenie powinny być ubezpieczone co najmniej na wartość pożyczki, którą zabezpieczają wraz z odsetkami i innymi kosztami. Instytucja pożyczkowa ma prawo wymagać podniesienia wartości ubezpieczenia, jeżeli uzna, że nie jest ona adekwatna do wartości zobowiązań pożyczkobiorcy które zabezpiecza ubezpieczona nieruchomość.

Jeżeli nieruchomość bądź rzecz ruchoma zabezpiecza również inne zobowiązania pożyczkobiorcy, to wartość ubezpieczenia musi być odpowiednio wyższa, by wystarczyć dla dokonania cesji na rzecz instytucji pożyczkowej i pozostałych wierzycieli.

Standardowy zakres ubezpieczenia wymaganego przez fundusze pożyczkowe obejmuje ubezpieczenie od ognia bądź innych zdarzeń losowych. Jeżeli natomiast wymaga tego specyfika przedmiotu zabezpieczającego pożyczkę, mają również prawo wymagać rozszerzenia zakresu ubezpieczenia o inne ryzyka – na przykład kradzież. W przypadku zabezpieczenia w formie hipoteki zazwyczaj fundusz pożyczkowy wymaga, aby wartość nieruchomości 1,5 krotnie przewyższała zabezpieczoną kwotę pożyczki, a w przypadku pożyczek z okresem spłaty powyżej 5 lat taka wartość powinna przewyższać dwukrotnie zabezpieczoną kwotę pożyczki. W przypadku zabezpieczenia w formie zastawu na rzeczach ruchomych instytucje pożyczkowe najczęściej wymagają, aby wartość rzeczy ruchomej dwukrotnie przewyższała zabezpieczoną kwotę pożyczki, a w przypadku pożyczek z okresem spłaty powyżej 5 lat przedmiotowa wartość powinna przewyższać trzykrotnie zabezpieczoną kwotę pożyczki.

Z mojego doświadczenia i moich obserwacji wynika, że część funduszy pożyczkowych dużo chętniej udziela finansowania podmiotom w gorszej sytuacji finansowej, ale posiadającym mocne zabezpieczenia niż przedsiębiorstwom, które są mocne i stabilne finansowo, ale tak mocnego zabezpieczenia nie posiadają. Jest to niestety w mojej opinii nieco sprzeczne z ideą programów unijnych, których celem jest wyrównywanie różnic gospodarczych. Instytucje pożyczkowe, promując swoje usługi podkreślają, że w odróżnieniu od kredytów bankowych o pożyczki unijne mogą się ubiegać podmioty nieposiadające zabezpieczenia czy będące w słabszej sytuacji finansowej, ale posiadające dobry pomysł na biznes i dobre perspektywy przed sobą. Codzienność jednak niestety nieco weryfikuje te zapowiedzi i są instytucje pożyczkowe, które idą na skróty i niechęć do ryzyka przedkładają nad pomoc przedsiębiorcom. Wolą mieć dobry portfel i spokojny sen niż przyczyniać się do dynamiczniejsze go rozwoju gospodarczego. Dlatego też będąc w niejednoznacznej sytuacji warto jest sprawdzić przed złożeniem wniosku, jak dana instytucja pożyczkowa podchodzi do transakcji obciążonych większym ładunkiem ryzyka.

Jeśli macie jakieś pytania dotyczące kwestie zabezpieczeń pożyczek unijnych, zapraszam do kontaktu. A ja już się żegnam i do usłyszenia w kolejnym odcinku Pożyczkowskazu.

.